Mạnh và bạn gái tại phòng tư vấn của bác sĩ

Bác sĩ: Chị hiểu tâm trạng của các em nhưng hãy để chị giải thích về kỳ thị, phân biệt đối xử rồi mình cùng thảo luận cách giúp hai em giảm và tiến tới không bị kỳ thị từ mọi người nữa nhé.

Kỳ thị người nhiễm HIV là thái độ khinh thường hay thiếu tôn trọng người khác vì biết hoặc nghi ngờ người đó nhiễm HIV hoặc vì người đó có quan hệ gần gũi với người nhiễm HIV hoặc bị nghi ngờ nhiễm HIV.
Phân biệt đối xử với người nhiễm HIV là hành vi xa lánh, từ chối, tách biệt, ngược đãi, phỉ báng, có thành kiến hoặc hạn chế quyền của người khác vì biết hoặc nghi ngờ người đó nhiễm HIV hoặc vì người đó có quan hệ gần gũi với người nhiễm HIV hoặc bị nghi ngờ nhiễm HIV

Bác sĩ (tiếp tục): Người bị  kỳ thị và phân biệt đối xử là
-    Người nhiễm HIV
-    Người nghi ngờ nhiễm HIV
-    Người có quan hệ gần gũi với người nhiễm HIV
-    Người có quan hệ gần gũi với người nghi ngờ nhiễm HIV

Bác sĩ (tiếp): Kỳ thị người nhiễm HIV biểu hiện bằng các thái độ đối với người bị kỳ thị như:
-    khinh thường
-    thiếu tôn trọng

Phân biệt đối xử người nhiễm HIV biểu hiện bằng các hành vi đối với người bị phân biệt đối xử như:
-    xa lánh
-    từ chối
-    tách biệt/ cô lập
-    ngược đãi
-    phỉ báng
-    có thành kiến
-    hạn chế quyền của người đó

Mạnh và bạn gái: Chị ơi! Chúng em hay những người nhiễm HIV khác và cả người thân của chúng em đâu có tội tình gì mà bị kỳ thị và phân biệt đối xử như thế?
Bác sĩ: Chị hiểu điều đó, có một số nguyên nhân dẫn đến kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV:
-    Do bản chất của bệnh là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm dẫn đến chết người, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như đến nay chưa có vắc xin phòng bệnh nên mọi người dễ sợ và tránh xa những người bệnh.
-    Do thiếu hiểu biết hoặc hiểu biết không đúng về các đường lây truyền HIV, dự phòng lây nhiễm HIV, đa dạng tính dục và giới, cách phòng ngừa chuẩn.
-    Do truyền thông chưa phù hợp: hù dọa, sử dụng các thông điệp tiêu cực, quá nhấn mạnh chú trọng đến đường lây truyền mà không giải thích rõ ràng, nhất là đường không lây của HIV
-    Do gắn HIV với các chuẩn mực xã hội, phán xét đạo đức dẫn đến coi nhiễm HIV/AIDS là tệ nạn xã hội.

Bác sĩ (tiếp): Kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV có thể dẫn đến các hệ lụy làm lây lan HIV âm thầm trong cộng đồng
Người nhiễm HIV giấu giếm tình trạng nhiễm HIV của mình, có thể dẫn đến việc:
- Có nguy cơ làm lây nhiễm cho người khác (bạn tình/bạn chích, vợ/chồng, con cái…) hoặc cố tình lây nhiễm HIV cho người khác để trả thù.
- Đăng ký điều trị muộn và không tuân thủ điều trị làm bệnh nặng, điều trị khó và tốn kém.

Người có hành vi nguy cơ cao như dùng chung dụng cụ tiêm chích, tiếp xúc trực tiếp với máu hay dịch tiết của người nhiễm, quan hệ tình dục không an toàn (đồng giới và khác giới) có thể:

- Không dám đến cơ sở y tế để được tư vấn và sử dụng các dịch vụ dự phòng như uống thuốc điều trị dự phòng khi phơi nhiễm với HIV (PEP) hay thuốc dự phòng lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục (PrEP).
- Lẩn tránh, không đi xét nghiệm HIV vì lo sợ bị kỳ thị và phân biệt đối xử.
- Có nguy cơ làm lây lan HIV cho bạn tình/bạn chích, vợ/chồng, con cái.
- Không đi làm xét nghiệm HIV kể cả khi đã có hành vi nguy cơ cao như dùng chung dụng cụ tiêm chích hoặc quan hệ tỉnh dục không an toàn.

Vì vậy, chúng ta CẦN